ویلاهای مسکونی از جمله پدیده هایی هستند که با گذشت زمان دچار فرسودگی و کهنگی می شوند و در نتیجه باید برای بهبود و بروزرسانی آن ها اقداماتی انجام داد تا همچنان برای ما قابل استفاده باشند. اینجاست که ما با چیزی به عنوان بازسازی ویلا مواجه می شویم. البته بازسازی فقط به دلیل اینکه ساختمان ما کهنه و فرسوده شده است انجام نمی شود، بلکه خیلی اوقات نیازها و مسائل جدیدی برای ما به وجود می آید که ناچار باید دست به چنین کاری بزنیم. مثلا زیاد شدن اعضای خانواده می تواند ما را به سمت بازسازی ویلای خودمان ببرد. نهایتا ما دیر یا زود باید ویلای خود را بازسازی کنیم. اما این کار چه چیزهایی لازم دارد؟! در ادامه همراه پنجدری باشید تا نکات بیشتری را در این باره بخوانید.
در نگاه اول به نظر می رسد که این واژه ها معنای یکسانی دارند و شاید خیلی وقت ها آن ها را به جای یکدیگر استفاده کنیم. اما از نظر فنی و تخصصی تفاوت زیادی بین آن ها وجود دارد. بهسازی در زمانی صورت می گیرد که ما مسئله ی چندانی با ظاهر و مصالح ویلای خودمان نداریم و قصد ما بهبود امکانات و تجهیزات رفاهی ویلا از جمله سیستم ضد سرقت، تاسیسات گرمایشی و خنک کننده، ایمنی بخشی در برابر اتش سوزی و… است. در نوسازی اکثر اوقات تمام زیرساخت ها و بخش های درونی سازه ی ویلا به طور کلی تعویض می شوند و حتی طرح کلی ساختمان ویلا هم دچار تغییر می شود و در واقع طی نوسازی ویلا ما با یک ساختمان جدید روبرو هستیم.
اما در بازسازی ویلا ما به دنبال ترمیم نمای بیرونی، مصالح فرسوده و تاسیسات مکانیکی مثل لوله های آب و سیم کشی برق ویلا هستیم و طرح کلی و به اصطلاح فونداسیون تغییری نمی کند.
به طور کلی بازسازی ویلا به چند دلیل اصلی انجام می شود. اولین دلیل فرسودگی بر اثر گذر زمان است. معمولا ویلاهایی با عمر 30 تا 50 سال به بالا دچار فرسودگی محسوس می شود. (در مناطقی مثل شمال کشور به دلیل آب و هوای خاص می تواند 10 سال هم باشد) دلیل دوم هم تغییر شرایط افراد ساکن در ویلاست که باعث می شود ویلا توانایی پاسخ به نیازهای جدید خانواده را نداشته باشد. مثلا تعداد اعضای خانواده زیاد می شود. (فرزندان جدید به دنیا می آیند یا پدربزرگ و مادربزرگ با خانواده ی ما زندگی می کنند)
در کنار این دلایل هزینه ی خرید یک ویلای جدید نسبت به بازسازی ویلا هم هست. بازسازی ویلا خیلی کمتر و کم هزینه تر از خرید یک ویلای جدید است.
همچنین بازسازی ویلا در دو نوع انجام می شود: بازسازی سبکی و بازسازی حفاظتی.
در بازسازی سبکی بافت کلی خانه تغییری نمی کند و فقط قسمت هایی که نیاز به ترمیم دارند بازسازی می شوند. به این معنا که با حفظ سبک و معماری به تعمیر و ترمیم بنا پرداخته می شود و بخش هایی از خانه که به تعمیر اساسی نیاز دارند، با قطعاتی مشابه جایگزین می شوند.
بازسازی حفاظتی مختص ویلاهایی است که بسیار آسیب دیده اند و به بازسازی عمیق تری احتیاج دارند. در این روش به دلیل حساس بودن بنا و احتمال ریزش ، بازسازی ویلا به صورت دقیق تری صورت می گیرد.
در نگاه اول تمام قسمت های خانه می تواند شامل بازسازی بشوند. بازسازی ویلا در برگیرنده ی طیف گسترده ای از تغییرات است اما اینکه میزان فرسودگی کدام بخش بیشتر است و همچنین کدام قسمت باید بنا به نیاز اعضای خانواده تغییر کند، انجام شود. مثلا بازسازی دیوارها گاهی با یک رنگ آمیزی ساده قابل انجام است اما بازسازی سیستم لوله کشی آب ویلا نیاز به وقت و هزینه ی بیشتری دارد. در ادامه ویژگی های بازسازی در هر کدام از قسمت های ویلا را مرور می کنیم:
با توجه به اینکه عموما ویلاها دارای محوطه های نسبتا باز هستند، طراحی محوطه نقش مهمی در بازسازی ویلا می تواند داشته باشد. در بازسازی محوطه ی بیرونی چند اقدام مهم تر و رایج تر هستند. از جمله می شود به ساخت و اجرای استخر یا اصلاح آن، نصب و اجرای آلاچیق، اجرای نما و کاشت درختان و تغییر کفپوش محوطه اشاره کرد.
تغییر معماری و طراحی داخلی ساختمان یکی از راه های بازسازی ویلاست. بازسازی ویلا با کمک طراحی داخلی، به سلیقه و نیازهای ساکنین یک فضا بستگی دارد. در مواردی پس از گذر زمان، فرسوده شدن مصالح و یا تغییر کاربران ویلا، نیاز به بازسازی و نوسازی معماری داخلی است. در تغییر معماری و طراحی داخلی می توان روی اضافه یا کم کردن دیوارها، طراحی پلکان و همچنین تغییر پوشش سقف ها مانور داد. در کنار این ها، نورپردازی قسمت های مختلف، تغییر کفپوش ها، تغییر دکوراسیون آشپزخانه و کابینت ها، تغییر در سرویس بهداشتی و حمام، تعویض درب ها و پنجره ها و نیز استفاده از لوازم دکوراتیو در سبک های مختلف جزو بازسازی معماری داخلی محسوب می شود.
بازسازی ویلا یا مقاوم کردن ساخت کلی ویلا یکی دیگر از قسمت های مختلف موضوع بازسازی است. قبل از هرگونه اقدام باید برای این کار با مهندسین عمران مشورت کرد. این قسمت از ویلا اگرچه هزینه ی بیشتری خواهد داشت، اما از تحمیل هزینه و خسارات سنگین تر در آینده و نیاز به بازسازی مجدد جلوگیری می کند. بازسازی ساخت کلی ویلا شامل مواردی مثل ایجاد فضای برای خواب روی پشت بام، مسقف کردن بخشی از فضای باز ویلا و بزرگ تر کردن مساحت ویلا می گردد.
در صورتی که هدف از بازسازی ویلا تغییرات معماری و طراحی داخلی ویلا باشد بهتر است تاسیسات مکانیکی آن هم بررسی شود و در صورت فرسوده بودن به تعویض و بازسازی تاسیسات نیز اقدام کرد. زیرا در صورت عدم تعمیر و نوسازی سیستم تاسیسات، هر گونه نقص و فرسودگی در آنها باعث بروز خسارت و تخریب نازک کاری و سفت کاری ساختمان خواهد شد.
از جمله اقداماتی که در بازسازی تاسیسات ویلا می توان انجام داد، به موارد زیر اشاره می شود:
تغییر و بازسازی تاسیسات و لوله کشی
تغییر وبازسازی سیستم برق و نورپردازی
تعویض شیرآلات
تعویض کلید و پریز ها
. تجهیز مکان به کابل شبکه
قبل از هرگونه اقدام برای بازسازی ویلا، باید توقعات و انتظارات خود را از این کار مشخص کنیم. همچنین برای انجام بازسازی ویلا بایستی به بودجه خود توجه داشته باشیم تا طراح و مجری کار با سهولت بیشتری کار خود را آغاز کند. در مرحله ی بعدی بازسازی آغاز می شود و طرح جدید قبل از اجرا، به صورت انیمیشن و یا تصاویر سه بعدی در اختیار شما قرار می گیرد تا پیش از آغاز عملیات اجرایی بازسازی با شمایل ویلای بازسازی شده آشنا شوید. پس از تایید طراحی ضمن آماده سازی لیست مصالح و تجهیزات مورد نیاز با توجه به طرح، زمان آن رسیده تا کارگاه را برای تخریب و شروع بازسازی آماده کرد.
پس از انجام تخریب ها زمان مناسبی برای تغییر و تعویض تاسیسات مکانیکی و الکتریکی موجود می باشد.
مراحل بعدی که شامل گچ کاری، کف سازی، سقف کاذب، کاشی کاری، رنگ و … می باشد باید با توجه به اولویت هر کدام اجرا شوند.
در نهایت به نصب بخش های چوبی و کابینت های ویلا می رسیم که مرحله ی پایانی بازسازی است.
از نقطه نظر فنی انجام بازسازی در بخش های فنی و تاسیساتی یک ساختمان در اولویت است. لوله کشی ها و سیستم برق از جمله این بخش ها هستند که باید دقت شود و میزان سلامت بودن آن بررسی و در صورت نیاز تعویض و بازسازی شوند. این موارد قلب ویلای شما محسوب می شوند و اگر در صحت و سلامت کافی نباشند موجب ایجاد آسیب در بخش‌های دیگر می شود و باعث هدر رفت هزینه و زمان نیز خواهد شد.
علاوه بر سیستم الکتریکی و مکانیکی ویلا کف پوش‌ها و عایق بندی های بخش های مختلف ویلا است. این موارد نیز از جمله مواردی هستند که موجب خسارات جبران ناپذیر می‌شوند. برای مثال اگر دیوار‌های سرویس بهداشتی از عایق بندی مناسبی برخوردار نباشند موجب انتقال نم و رطوبت به دیوار‌های مجاور می شود و پوشش آن را دچار آسیب می کند و همچنین باعث تخریب از اجزای درونی دیوار خواهد شد.
پنجره ها و بازشو‌های ویلا در صورت قدیمی بودن و فاصله داشتن درب ها و چهارچوب ها موجب ایجاد مزاحمت شده و هزینه در این بخش ها برای مدیریت و اولویت بندی در اولویت های اولیه است.
مثلا شما ویلا را بعنوان مکانی برای استراحت در روزهای تعطیل انتخاب می کنید، اگر پنجره ها دوجداره نباشند و سر و صدای بیرون به راحتی به داخل ویلا منتقل شود موجب کاهش کیفیت زندگی در این محیط است.
پس از موارد گفته شده نوبت به نماهای داخلی و خارجی ویلا می رسد، این بخش‌های قسمت هایی هستند که در اولین نگاه در معرض دید افراد قرار می گیرند. چیزی که کیفیت بازسازی ویلا را نشان می دهد، نما و ظاهر آن است.
طبیعتا نمی شود در آب و هوایی که بارانی و یا برفی است دست به بازسازی زد. چرا که با هوایی مواجه هستیم که مصالح ما را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین در فصلی که کارگران و مهندسان مشغله ی زیادی دارند و پروژه های بازسازی به تعداد زیاد اجرا می شود، ممکن هزینه ی قرارداد بالا برود و تمرکز روی اجرای آن کمتر بشود. در نهایت قیمت مصالح و مواد مورد نیاز نیز نوسانات زیادی دارد و باید بهترین زمان را انتخاب کرد.
کلام آخر
بازسازی ویلا امری است که در صورت داشتن یک ویلای مسکونی دیر یا زود برای ما به سراغ ما خواهد آمد. برای این کار که ضروری است، باید مقدمات مخصوص خودش را فراهم کرد تا به بهترین شکل آن را انجام بدهیم و از نتایج آن بیشترین بهره را ببریم.
